Corona virüsünün etkisiyle kronik hastalıkların önemi bir kez daha gündeme gelirken, uzmanlar bu hastalıkların COVID-19 gibi bulaşıcı hastalıklarla etkileşime girerek kişilerin sağlık durumunu zorlaştırabileceğine dikkat çekiyor. Türkiye'de en sık görülen kronik hastalıklar arasında şeker hastalığı, hipertansiyon, kalp damar hastalıkları, KOAH, obezite gibi sağlık sorunları yer alırken, bu hastalıkların erken teşhis ve düzenli tedavi ile kontrol altına alınabileceği vurgulanıyor.
Kronik hastalıklar nedir?
Kronik hastalıklar, kişilerin yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyen ve uzun süre devam eden sağlık problemleridir. Başlangıç aşamasında belirti vermeyebilen bu hastalıklar, zamanla ilerleyebilir ve yaşam boyu sürebilir. Uzmanlar, kronik hastalıkların erken dönemde tespit edilmesi ve tedavi edilmesinin, bu hastalıkların kontrol altına alınabilmesi açısından büyük önem taşıdığını belirtiyor.
En yaygın kronik hastalıklar
1. Tip 2 şeker hastalığı
Metabolik bir hastalık olan tip 2 şeker hastalığı, insülin direnci veya insülin salgısındaki bozulmalar sonucu kan şekerinin yüksek olması durumudur. Bu hastalık, vücutta yüksek kan şekeri seviyelerine yol açarak kalp ve böbrekler gibi organların hasar görmesine neden olabilir.
Belirtiler:
- Sık idrara çıkma
- Ağız kuruluğu
- Yavaş iyileşen cilt yaraları
- Ellerde ve ayaklarda uyuşma
Tedavi: Sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz ve doktorun önerdiği ilaçlar ile kontrol altına alınabilir.
2. Hipertansiyon (Yüksek Tansiyon)
Hipertansiyon, kanın damar duvarlarına uyguladığı basıncın yüksek olması durumudur. Türkiye'de çok yaygın olan bu hastalık, kalp krizi ve felç gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.
Belirtiler:
- Baş ağrısı ve baş dönmesi
- Bulanık görme
- Nefes darlığı
- Kulak çınlaması
Tedavi: Yaşam tarzı değişiklikleri, sağlıklı beslenme, egzersiz ve ilaç tedavisi ile kontrol edilebilir.
3. Kalp-damar hastalıkları
Kalp damar hastalıkları, koroner damarlar ve aort gibi önemli damarlar üzerinde yağ birikmesi sonucu gelişir. Bu hastalıklar, kalp krizi ve felç gibi yaşamı tehdit edici sorunlara yol açabilir.
Belirtiler:
- Göğüs ağrısı
- Nefes darlığı
- Çarpıntı
Tedavi: Damarları tıkayan hastalıkların tedavisi için ilaç tedavisi veya cerrahi müdahale gerekebilir.
4. KOAH (Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı)
KOAH, akciğerlere hava alımı ve verimi konusunda zorluklar yaratır. Sigara içimi, genetik faktörler ve çevresel etmenler KOAH’ın başlıca nedenlerindendir.
Belirtiler:
- Nefes darlığı
- Hırıltı
- Göğüs sıkışması
Tedavi: Hastalığın tamamen iyileştirilmesi mümkün olmasa da belirtileri azaltmak için ilaç tedavisi ve yaşam tarzı değişiklikleri uygulanabilir.
5. Obezite
Obezite, aşırı vücut yağının birikmesi sonucu vücut kitle indeksinin 30’un üzerine çıkmasıyla ortaya çıkar. Obezite, diyabet, hipertansiyon ve kalp hastalıkları gibi birçok ciddi hastalığa zemin hazırlar.
Belirtiler:
- Hızlı yorulma
- Nefes darlığı
- Aşırı terleme
Tedavi: Obezite tedavisinde, dengeli beslenme, egzersiz, ilaç tedavisi ve gerektiğinde cerrahi müdahale seçenekleri vardır.
Kronik hastalıkların yönetimi ve önemi
Kronik hastalıklar, yaşam boyu sürebilir ve tedavi gerektiren ciddi sağlık sorunları oluşturabilir. Bu nedenle, hastalıkların erken teşhisi ve tedaviye başlanması büyük önem taşır. Uzmanlar, bu hastalıkların tedavisinde sağlıklı yaşam alışkanlıkları, düzenli doktor kontrolleri ve ilaç tedavisinin başarı için kritik olduğunu belirtmektedir. Ayrıca, bu hastalıkların önlenebilmesi için sağlıklı beslenme, egzersiz ve stres yönetiminin ön planda tutulması gerekmektedir.
Erken tanı, hayat kurtarır
Türkiye’de her geçen gün kronik hastalıkların sayısının arttığı bir gerçektir. Bu hastalıkların erken tanı ve tedavi ile önlenebilir veya kontrol altına alınabilir olduğu unutulmamalıdır. Herkesin sağlık sorunlarını göz ardı etmeden, düzenli aralıklarla doktor kontrolüne gitmesi ve sağlıklı yaşam alışkanlıkları edinmesi, bu hastalıkların etkilerini azaltabilir.
