Türkiye'deki Hristiyan azınlıklar, Paskalya Bayramı'nı coşkuyla kutladı. Birçok şehirde Hristiyan cemaatleri, İsa'nın çarmıha gerilişini ve dirilişini anmak için dini ritüeller gerçekleştirdi.
Türkiye genelinde Hristiyan dünyasının en önemli bayramlarından biri olan Paskalya, bu yıl da coşkuyla kutlandı. Özellikle Süryani toplumunun önemli merkezlerinden biri olan Midyat'ın Bethkustan Köyü'nde bulunan Mor Eliyo Süryani Kilisesi, tarihi ve dini önemiyle bu bayramda özel bir yer tuttu.
Ülkemizde de sıkça duyulan Paskalya, Hristiyanlar için en önemli bayramdır. Hz. İsa'nın çarmıha gerildikten sonra üçüncü gün dirilmesini sembolize eder ve kutlanır.
Ülkemizde de sıkça duyulan Paskalya, Hristiyanlar için en önemli bayramdır. Hz. İsa'nın çarmıha gerildikten sonra üçüncü gün dirilmesini sembolize edilen, hristiyanlarca kutlanan en eski ve en önemli dini bayramdır.
Paskalya dönemi ne zaman başlar?
Doğu ve Batı kiliseleri arasında farklılıklar bulunsa da, Paskalya dönemi genellikle mart sonundan nisan sonuna kadar olan dönemi kapsar. Paskalya Günü, her yıl sabit bir tarihte olmamakla birlikte, çoğunlukla pazar günü kutlanır ve Diriliş Bayramı, Diriliş Pazarı ya da Kıyam Yortusu olarak da adlandırılır.
2024 yılında, Katolik, Protestan ve Ermeni Apostolik Kiliseleri 31 Mart’ta Paskalya’yı kutlamışken, Ortodoks Kiliseleri 5 Mayıs Pazar günü kutlayacak3.
Paskalya hangi geleneklerle kutlanır?
Paskalya, Hristiyanlar tarafından dünya genelinde farklı geleneklerle kutlanır. Bu gelenekler arasında en yaygın olanları, birbirlerine genellikle;
- çikolatadan yapılan Paskalya tavşanı
- Paskalya yumurtası hediye etmek,
- özel Paskalya çörekleri yapmak,
- haşlanmış yumurtaları boyamak,
- mumlar yakmak ve dualar okumaktır.
Peki Paskalya ne demektir?
Köken olarak, Paskalya, İbranice "Pesah" (פֶּסַח) sözcüğünün Aramiceye geçmiş halinden türetilmiştir. Aramice'de "geçmek" anlamına gelen (פֶּסחא) "Pesah" kelimesinden türemiştir. Bu kelime aslında bir Yahudi bayramı olan Pesah Bayramı (Fısıh Bayramı) için kullanılır. Süryaniler bu gün için "Kutlu/Kutsal Diriliş Bayramı" (ܥܐܕܐ ܕܩܝܡܬܐ ܦܪܘܩܝܬܐ) deyimini kullanılır.
Kürtçe Paskalya Bayramı ne demek?
Kürtler arasında da "zadika hêksore" günü olarak bilinir. Hristiyanlar için Paskalya, Hz. İsa'nın ölüm ve dirilişiyle günahın yenilgiye uğratılması ve sonsuz yaşamın müjdesini temsil eder. Bu bayram, umut, yenilenme ve sevinç sembolüdür.
Tüm Hristiyanlar tarafından kutlanan en önemli ve en eski bayramlardan biri olan Paskalya'da Hz. İsa'nın yeniden dirilişi (Paskalya Bayramı) kutlanıyor. Katolik ve Ortodoks kiliselerinde tıpkı Noel Bayramı gibi farklı dönemlerde kutlansa da Paskalya, yaklaşık olarak mart ile nisan sonuna kadar olan dönemi kapsıyor.
Paskalya'da neler yapılır?
Paskalya kutlamaları, Doğu ve Batı kiliseleri arasında farklılıklar gösterse de, bazı ortak gelenekler şunlardır:
- Kilise Ziyaretleri: Paskalya, Hristiyanlar için dini bir bayram olduğundan, birçok kişi bu özel günü kilisede dua ederek ve ayinlere katılarak geçirir.
- Aile Yemekleri: Aileler, Paskalya gününde bir araya gelerek özel yemekler hazırlar ve birlikte vakit geçirirler.
- Paskalya Yumurtası Avı: Özellikle çocuklar için eğlenceli bir etkinlik olan Paskalya yumurtası avı, renkli boyanmış yumurtaların gizlendiği ve çocukların bu yumurtaları bulmaya çalıştığı bir oyun şeklindedir.
- Hediye Verme: Paskalya sırasında, insanlar birbirlerine çikolata, oyuncaklar ve diğer küçük hediyeler verirler.
- Paskalya Yumurtası: Paskalya’nın en bilinen simgelerinden biri olan boyanmış veya süslenmiş yumurtalar, yeniden doğuş ve hayatın devamı anlamına gelir.
Paskalya ve Pesah Bayramı arasındaki bağ: Kurtuluş ve özgürlüğün ortak hikayesi
Paskalya ve Pesah Bayramı, ilk bakışta farklı dinlere ait iki ayrı bayram gibi görünse de, kökenleri ve anlamları bakımından oldukça yakın bir ilişkiye sahiptir. Bu iki bayram da kurtuluş ve özgürlüğün kutlanmasıyla özdeşleşmiştir. Paskalya'nın kökeni, MÖ 13. yüzyılda Mısır'dan göç eden İsrailoğulları'nın kutladığı Pesah Bayramı'na dayanır. Pesah Bayramı, Tanrı'nın Mısır'daki köleliği sona erdirerek İsrailoğulları'nı kurtardığı günü anar.
Hz. İsa’nın son akşam yemeği, Pesah Bayramı sırasında gerçekleşmiş ve bu yemek, Hristiyanlıkta Kutsal Komünyon’un temelini oluşturmuştur. Yeni Ahit, İsa’yı günah için kurban edilen nihai Paskalya kuzusu olarak sunar. Bu nedenle, Paskalya ve Pesah, hem tarihî hem de teolojik olarak iç içe geçmiş durumdadır ve her ikisi de inananları için derin manevi anlamlar taşır. Hz. İsa'nın ölüm ve dirilişiyle günahın yenilgiye uğratılması ve sonsuz yaşamın müjdesini temsil eder. Bu nedenle Paskalya, Pesah Bayramı'nın Hristiyan versiyonu olarak da görülebilir.
Kurtuluş ve Özgürlük Teması, Her iki bayram da kurtuluş ve özgürlük temasına odaklanır. Pesah Bayramı, İsrailoğulları'nın Mısır'daki kölelikten kurtuluşunu kutlarken, Paskalya ise Hz. İsa'nın ölüm ve dirilişiyle günahtan ve ölümden kurtuluşu temsil eder. Her iki bayram da kutlama ve sevinç duygularını barındırır. Aileler bir araya gelir, özel yemekler hazırlar ve bayram geleneklerini yerine getirirler. Pesah Bayramı'nda matzo adı verilen mayasız ekmek yenirken, Paskalya'da ise yumurta ve tavşan figürleri öne çıkar.
Paskalya ve Pesah Bayramı, farklı dinlere ait olsalar da kurtuluş ve özgürlük gibi ortak temalara sahip iki önemli bayramdır. Her iki bayram da kutlama ve sevinç duygularını barındırarak ailenin ve sevdiklerinizle bir araya gelmenin önemini vurgular.