HABER - Ali Çekdar KORKMA

Sovyetler Birliği döneminde bilim dünyasında öne çıkan Kürt bilim insanlarından biri olan Prof. Dr. Nadir Nadirov, hem bilimsel çalışmaları hem de Kürt halkı için verdiği mücadeleyle hafızalara kazındı. 1932 yılında Nahçıvan’ın Sederek köyünde dünyaya gelen Nadirov, henüz bir yaşındayken ailesiyle birlikte Kazakistan’a göç etti. Kazakistan’da akademik kariyerine başlayan Nadirov, zamanla hem bilim hem de toplumsal alanda önemli başarılara imza attı.

Sovyetler Birliğinde Tanınan Kürt Bilim Insanı Kimdir2

BİLİMSEL ALANDA ULUSLARARASI BAŞARILARA İMZA ATTI

Nadirov, Kazakistan Mühendislik Akademisi’nin ilk başkan yardımcısı olarak görev yaptı ve Neft Bilim Merkezi’nin direktörlüğünü üstlendi. Özellikle petrol ve doğalgaz alanındaki buluşlarıyla adından söz ettirdi. Bilimsel başarıları sayesinde Kazakistan’da “bilimin mareşali” olarak anıldı. Onun geliştirdiği yöntemler ve teoriler, uluslararası düzeyde kabul görerek bilim camiasında derin etkiler yarattı.

KÜRTLERİN TARİHİYLE YAKINDAN İLGİLENDİ

1992 yılında Sovyetler Birliği döneminde Kürtlerin topluca sürgün edilmesi konusunu araştıran Nadirov, bu döneme ilişkin bulgularını kamuoyuna sundu. Kürtlerin uğradığı tarihi haksızlıkları belgelendiren çalışmalarıyla Kürt tarihi açısından önemli bir katkı sağladı. Aynı zamanda Kazakistan Kürt Derneği (Berbang) başkanlığı görevini yürüttü.

EĞİTİM VE DİL KONUSUNDA DUYARLIYDI

Prof. Dr. Nadirov, 2010’lu yıllarda Kazakistan Cumhurbaşkanı danışmanlığı görevini yürütürken, Kürt dilinin yaşatılması için de çalışmalar yaptı. Kazakistan’da Kürtçenin eğitim dili olarak kullanıldığını belirterek, bu konudaki devlet desteğini vurguladı. “Bir ulus dilini kaybettiğinde kendisi de kaybolur” diyerek anadilin korunmasının hayati önem taşıdığını ifade etti.

Sovyetler Birliğinde Tanınan Kürt Bilim Insanı Kimdir3

KÜRTLERİN LOMONOSOF’U OLARAK ANILDI

Kazakistan’da halk arasında “Kürtlerin Lomonosof’u” olarak bilinen Nadirov, bu unvanla Rus bilim adamı Lomonosof’a benzetildi. Bilime olan katkısı ve Kürt halkına duyduğu derin sevgi nedeniyle böyle bir benzetmeye layık görüldü. Lomonosof, Ruslar için Einstein neyse, Nadirov da Kürtler için o düzeyde saygı duyulan bir isimdi.

ÖZGÜRLÜK MÜCADELESİNİN DE SEMBOLÜ OLDU

Hayatının son dönemlerine kadar Kürtlerin bağımsız bir devlete sahip olması gerektiğini savunan Nadirov, halkının birliği için çağrılarda bulundu. Mart 2021’de verdiği bir röportajda “Eğer Kürt olduğunuzu söylüyorsanız Kürdistan devleti için gayret edin, torunlarımız bize beddua etmesinler” sözleriyle dikkat çekti.

Sovyetler Birliğinde Tanınan Kürt Bilim Insanı Kimdir4

KAZAKİSTAN’DA KÜRT KÜLTÜRÜNÜN YAŞATILMASI İÇİN ÇALIŞTI

Nadirov’un önderliğinde Kazakistan’da Kürtçe gazeteler ve dergiler yayınlandı. Kürt öğretmenlerinin yetiştirilmesi sağlandı ve kültürel etkinliklerle Kürt kimliği yaşatıldı. Kürtlerin yaşadığı şehirlerde anadilde eğitimin önemine sürekli vurgu yaptı.

2021’DE HAYATINI KAYBETTİ, MİRASI YAŞAMAYA DEVAM EDİYOR

24 Ağustos 2021’de vefat eden Prof. Dr. Nadir Nadirov, geride bıraktığı yüzlerce bilimsel eser, kültürel çalışma ve halkına olan derin bağlılıkla anılıyor. Bilim ve özgürlük mücadelesini aynı anda yürüten ender isimlerden biri olan Nadirov, Kürt halkının bilimdeki öncüsü olarak tarihe geçti.

Muhabir: Ali Çekdar KORKMA