Meclis’e sunulan 2025 yılı bütçe teklifinde, otomotiv sektöründen elde edilecek Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) gelirinde yüzde 64,4'lük bir artış öngörülüyor. Teklifte, motorlu taşıtlardan tahsil edilecek ÖTV gelirinin 818,8 milyar TL’ye ulaşması hedefleniyor. Oysa 2024 yılı için belirlenen 497 milyar TL'lik hedefe ulaşmakta zorluk yaşanırken, bu devasa artış beklentisi, otomobil fiyatlarına yeni bir ÖTV düzenlemesinin gelebileceği yorumlarına yol açtı.
ÖTV matrahlarının son iki yıldır güncellenmemesi ve en düşük araçlarda bile yüzde 80'lik ÖTV diliminin uygulanması, gelirlerin büyümesine katkıda bulundu. Ancak 2024 yılı için belirlenen 497 milyar TL'lik ÖTV hedefinin tutturulması zor görünüyor. Yılın ilk 9 ayında bu hedefin yüzde 70’ine, yani 311 milyar TL’ye ulaşılabildi. Bu tabloya rağmen, 2025 yılı için ÖTV gelir hedefinin yüzde 64,4 artışla 818,8 milyar TL’ye çıkarılması, akıllara "Yeni vergi düzenlemeleri mi geliyor?" sorusunu getiriyor.
ÖTV gelirinde hedef nasıl tutacak?
EBS Danışmanlık Genel Müdürü Erol Şahin, bu artış beklentisinin ardında ÖTV matrahlarının güncellenmemesi ve yeni vergi dilimlerinin eklenmesi ihtimalinin yattığını belirtiyor. Ayrıca, hedeflenen tahsilatın gerçekleşmesi için otomotiv pazarının 1,2 milyon adetin üzerine çıkması gerektiğini ifade ediyor.
ÖTV hedefinin tutturulması için 1,5 milyonun üzerinde araç satışı beklense de, bu tahmin gerçekçi bulunmuyor. Bu nedenle, bir ÖTV düzenlemesinin hayata geçme olasılığı daha güçlü bir ihtimal olarak öne çıkıyor.
Kur artışı ve ÖTV ilişkisi
2025 yılı bütçe hedeflerinde kur beklentisi de dikkate alındı. Orta Vadeli Program’a göre, 2024 yılı için 33,2 TL, 2025 yılı için ise 42 TL’lik kur beklentisi bulunuyor. Bu da yüzde 26'lık bir artış anlamına geliyor. Ancak ÖTV gelirinde öngörülen yüzde 64’lük artışın, kur beklentisinin çok üzerinde olması dikkat çekiyor. Uzmanlar, bu durumun kur artışına bağlı bir fiyat yükselmesinden çok, doğrudan vergi düzenlemesiyle bağlantılı olabileceğini belirtiyor.
Vergi yükü yüksek, otomobil fiyatları artıyor
Türkiye’de benzinli, dizel ve hibrit araçlar yüzde 80’den yüzde 220’ye kadar değişen ÖTV oranlarına tabi olurken, elektrikli otomobillerde bu oran yüzde 10 ila yüzde 60 arasında değişiyor. Lüks araçlardaki vergi yükü ise oldukça yüksek seviyelere ulaşmış durumda. Örneğin, Toyota’nın Land Cruiser Prado modeli Türkiye'de yüzde 220’lik ÖTV dilimiyle satılıyor. Vergisiz fiyatı 2.5 milyon TL olan araç, Türkiye’de lansman fiyatı olarak 9.750.000 TL’den alıcı buluyor.
Yeni bütçe hedefleri, sektördeki belirsizlikleri artırırken, otomobil almak isteyenler arasında olası bir vergi artışı endişesini de beraberinde getiriyor.
