Bilim insanları, okyanusları kirleten plastik atıkların çözümüne yönelik önemli bir adım attı. ABD merkezli Woods Hole Oşinografi Enstitüsü'nden bir araştırma ekibi, selüloz diasetat (CDA) adı verilen biyoplastiğin deniz suyunda en hızlı çözünen plastik türü olduğunu keşfettikten sonra, bu süreci daha da hızlandırmak için çalışmalarını sürdürüyor.
15 kat daha hızlı çözülüyor
100 yıldan uzun süredir kullanılan CDA, güneş gözlüklerinden sigara filtrelerine kadar birçok üründe yer alıyor. Araştırmacılar, biyoplastik üretim şirketi Eastman ile işbirliği yaparak CDA'yı "köpükleme" adı verilen bir işlemden geçirip gözenekli hale getirdiklerinde, bu yeni formun önceki halinden 15 kat daha hızlı çözüldüğünü gözlemledi.
17 Ekim'de hakemli dergi ACS Publications'ta yayımlanan makaleye göre, yeni köpük CDA'nın deniz suyunda kağıttan bile daha hızlı çözüldüğü aktarıldı. Araştırma ekibi, okyanustaki doğal koşulları taklit eden bir akvaryum ortamında, aylar süren deneyler gerçekleştirdi.
Çözünme süresi ve karşılaştırmalar
Yeni geliştirilen CDA'nın, 36 hafta sonunda kütlesinin yüzde 65-70'ini kaybettiği gözlemlendi. Aynı süre zarfında sık kullanılan başka bir plastik ise değişiklik göstermedi. Araştırmanın başyazarı Collin Ward, "Temel bilgilerimizi hem tüketici ihtiyaçlarını karşılayan hem de okyanusta bildiğimiz diğer tüm plastik malzemelerden, hatta kağıttan bile daha hızlı bozulan yeni bir malzemenin tasarımına dönüştürdük" şeklinde konuştu.
Araştırma ekibi, farklı malzemelerden yapılmış pipetleri test ettikleri 16 haftalık bir deneyin sonucunu daha önce paylaşmıştı. Deniz suyu içeren aynı akvaryumda yapılan çalışmada köpük CDA'nın, katı CDA'dan yüzde 190 daha hızlı çözüldüğü, kağıt muadillerinden de daha hızlı bozulduğu görülmüştü.
Tek kullanımlık ürünler için umut var
Bilim insanları, yeni malzemenin özellikle tek kullanımlık ürünlerdeki plastiğin yerini alarak ciddi faydalar sağlayabileceğini düşünüyor. Eastman, genellikle et paketlemede kullanılan ve doğada parçalanmayan straforun muadili olarak köpük CDA'dan yapılan paketleri bu yıl piyasaya sürmüştü.
Bu gelişmeler, okyanusları koruma çabalarında önemli bir umut ışığı oluşturuyor.