Yaşadığımız coğrafyanın ve ülkemizin topraklarının uzun bir tarihi var. Ülkemizin hemen her yerinde araştırmalar ve kazı çalışmaları devam ettikçe, önemli tarihi buluntularla karşılaşmaya devam ediyoruz. Zerzevan Kalesi de o yerlerden biri. Peki Zerzevan Kalesi nerede, bu tarihi yapının önemini sizler için araştırdık...
Anadolu'nun güneydoğusu, Roma İmparatorluğu'nun doğu sınırını oluşturan önemli bir ekonomik, siyasi ve stratejik merkezdi. Tarih kitaplarından öğrendiğimiz gibi, Romalılar ve Parth/Sasaniler bu coğrafyada hakimiyet kurmak için savaştılar.
Bu yerleşimler ve savaşlar sonucunda da bizlere, bugün karşılaştığımız tarihi miraslar kaldı. Bu miraslardan biri de Zerzevan Kalesi ve Mithras Tapınağı. Geçtiğimiz yıllarda ünlü Rotschild ve Rockefelle aile üyeleri tarafından ziyaret edilen Zerzevan Kalesi nerede sorusu sıklıkla soruluyor. Bu tarihi yapıyı merak eden kişiler Zerzevan Kalesi hakkında bilgi almak için araştırmalar yapıyor. Roma döneminden kalan tarihi Zerzevan Kalesi nerede? Ayrıntılar yazımızın devamında...
Zerzevan Kalesi Nerede?
Bütün vadiye hakim olan Zerzevan Kalesi, antik ticaret yolu üzerinde büyük bir alanı kontrol eden stratejik bir Roma sınır garnizonudur. Ancak o dönemde Zerzevan Kalesi'nde askerlerin yanı sıra sivillerin de yaşadığı biliniyor. Tarihî Asur döneminde (MÖ 882-611) inşa edilen kale, Persler döneminde (MÖ 550-331) Kral Yolu üzerindeki yerleşim yerlerini koruma amacı ile de kullanılmış.
Mevcut mimari kalıntılar ve kazı çalışmalarında bulunan buluntular göz önüne alındığında, ilk askeri yerleşimin Romalı Severuslar Dönemi (MS 198-235) boyunca inşa edildiği tahmin edilebilir.
Yerleşimin surları ve yapıları Anastasios I (MS 491-518) ve Justinianos I (MS 527-565) dönemlerinde yeniden inşa edilmiş ve öyle kullanılmaya devam etmiş. Kale yerleşiminin 639 yılında İslam orduları tarafından fethine kadar aralıksız devam ettiğini de söylemek mümkün.
Bu geniş ve zengin tarihi Zerzevan Kalesi nerede?
- Zerzevan Kalesi, Diyarbakır ve Mardin sınırları arasında kalan Çınar ilçesine bağlı olan Demirölçek Mahallesinde yer alıyor.
Zerzevan Kalesi Tarihi
Türkiye'nin güneydoğusunda, Diyarbakır ilinin Çınar ilçesinde Zerzevan Kalesi olarak bilinen antik bir kale yapısı bulunmaktadır. Milattan önce inşa edilen bu muhteşem yapı, tarihin izlerini günümüze taşıyarak ziyaretçileri büyülemeye devam ediyor.
Zerzevan Kalesi’ni ziyaret edenler ve bu tarihi yapının namını duyanlar Zerzevan Kalesi nerede ve Zerzevan Kalesi tarihi hakkında derin araştırmalar yapıyor. Zerzevan Kalesi nerede sorusuna geçmeden önce Zerzevan Kalesi tarihi hakkında bilgileri sizlerle paylaşalım.
Türkiye'nin güneydoğusunda, Diyarbakır ilinin Çınar ilçesi, Demirölçek mahallesinde Zerzevan Kalesi olarak bilinen antik bir kale yapısı bulunmaktadır. Milattan önce 4. yüzyılda inşa edildiği düşünülen bu muhteşem yapı, tarihin izlerini günümüze taşıyarak ziyaretçileri büyülemeye devam etmektedir.
60 dönümlük alan içerisinde bulunan kale, 12-15 metre yüksekliğinde ve 1200 metre uzunluğunda sur kalıntısı, kilise, yönetim binası, konutlar, tahıl ve silah depoları, yer altı ibadethanesi, sığınaklar, kaya mezarları, su kanalları ve 54 su sarnıcı ile uzun bir geçmişe sahip olan tarihimizi bugünlere taşımaktadır.
Zerzevan Kalesi, Amida ile Dara arasında stratejik bir noktada, antik yol güzergahında 124 metre yükseklikte kalan kayalık bir tepenin üzerinde yer almaktadır.
Zerzevan Kalesi, antik ticaret yolu üzerinde ve bütün vadiye hakim olan bir konumdadır. Kale, Roma sınırında yer alan bir garnizon ve Romalılar ve Sasaniler arasında çok sayıda savaşa tanıklık etmiştir.
Mevcut mimari kalıntılar ve kazı çalışmalarında bulunan buluntular göz önüne alındığında, ilk askeri yerleşimin Romalı Severuslar Dönemi (MS 198-235) boyunca inşa edildiği sonucunu çıkarabiliriz.
Yerleşimin surları ve yapıları Anastasios I (MS 491-518) ve Justinianos I (MS 527-565) dönemlerinde yeniden inşa edilmiş, ve günümüz haline gelmiştir. Kale yerleşiminin 639 yılında İslam orduları tarafından fethine kadar aralıksız devam etmiştir.
Zerzevan Kalesi Önemi
Diyarbakır Zerzevan Kalesi hakkındaki bilgileri ve Zerzevan Kalesi nerede sorusunun cevabını verdikten sonra merak edilen bir diğer soru olan Zerzevan Kalesi neden önemli sorusuna değinmekte de fayda var.
Öncelikle kale araştırılırken ve kazılar yapılırken Zerzevan Kalesi’inde bulunan eserler oldukça dikkat çekici. Roma hamamları, kiliseler, agora, anıt mezarlar ve su kemerleri gibi önemli eserler kazılar sırasında bulunmuştur. Zerzevan Kalesi’nde bulunan bu eserler o dönemlere ait bir çok bilgiyi bizlere verirken tarihe de ışık tutmuştur.
Zerzevan Kalesi nerede sorusunda da cevap verdiğimiz üzere kale, bütün vadiye hakim olan antik ticaret yolu üzerinde büyük bir alanı kontrol eden stratejik bir Roma sınır garnizonudur. Kalenin bu konumu onu dünya üzerinde en iyi korunmuş askeri yerleşim yerlerinden biri olarak görmemizi sağlamıştır.
Zerzevan Kalesi’nin altında ne var sorusu da merak edilenler arasında olduğundan bu konudan da bahsetmekte yarar var. Yapılan kazı ve çalışmalarda Zerzevan Kalesi’nin altında, dünyada bulunan son tapınak yani Mithras Tapınağı bulunmuştur.
Konumu, çok iyi korunmuş olması ve en önemlisi Zerzevan Kalesi’nin altında bulunan tarihi kalıntılar sebebiyle kale, UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi'nde yer almaktadır.
Zerzevan Kalesi, sadece bölge halkı için değil, tüm dünya için önemli bir yerdir. Bu eski kale, geçmişle bağlantı kurmak isteyenler için harika bir fırsattır ve tarihle ilgilenen kişiler için burayı ziyaret etmek inanılmaz bir deneyim olacaktır.
Zerzevan Kalesi’ni Ziyaret Etmek İçin Bilmeniz Gerekenler
Zerzevan Kalesi nerede sorusunun cevaplarından sonra Zerzevan Kale’sine nasıl girilir diye merak edilenler için gerekli bilgileri paylaşalım.
Zerzevan Kalesi’nin içerisinde bir müze ve kafe bulunur. Bu müzeye giriş sağlamak Müzekart ile ücretsiz bir şekilde mümkündür. Müzekarta sahio olmayan kişiler içinse giriş ücreti oldukça düşük fiyatlıdır.
Zerzevan Kalesi ziyaret saatleri her gün 08:30 ile 17:30 saatleri arasındadır. Kaleyi tek başınıza gezmek istemediğiniz takdirde rehberli turlara katılarak da keşfedebilirsiniz.
