Tunceli’’de, yerleşim alanlarının etrafında bulunan ve çoğu zaman fark edilmeyen kara mayınlar, hem insanların hayatını tehlikeye atıyor hem de bölgedeki geri dönüş çabalarını engelliyor. İnsan Hakları Derneği (İHD) Tunceli’ Şubesi'nden Hüseyin Yaşar Sezgin, bölgede 10 bini aşkın kara mayının bulunduğunu vurgulayarak, bu mayınların temizlenmesinin bir an önce sağlanması gerektiğini belirtti.
Kara mayınlar, dünyanın pek çok yerinde olduğu gibi Türkiye’de de büyük bir tehlike arz ediyor. Birçok mayın, can ve mal kayıplarına neden olurken, sadece 1-2 dolar maliyetiyle öldürücü etkiler yaratıyor. Türkiye'de mayın temizliği konusunda henüz somut bir plan bulunmuyor ve bu durum, bölgedeki yaşamı sürekli tehdit ediyor.
Tunceli’’de 10 binden fazla kara mayın var
Tunceli’, yıllardır mayınlı alanlarla mücadele eden bir kent olarak dikkat çekiyor. İHD Tunceli’ Şubesi'nin verdiği bilgilere göre, kentte yaklaşık 10.557 kara mayın bulunuyor. Bu mayınlar, 1993-1994 yıllarından itibaren çeşitli patlamalar sonucu birçok can kaybına yol açtı. 2019 yılında, küçük yaşlardaki çocuklar da dahil olmak üzere 12 kişi mayın patlamaları nedeniyle hayatını kaybetti. Çeşitli köylerdeki mayınlar, hala tehlike yaratmaya devam ediyor.
Bölgede sürekli patlamalar yaşanıyor
İHD'nin verdiği bilgilere göre, Tunceli’'in çeşitli bölgelerinde her yıl mayın patlamaları yaşanıyor. Özellikle yaylacılar tarafından kullanılan alanlarda, patlamalar sıkça meydana geliyor. Hüseyin Yaşar Sezgin, bölgedeki mayınların insanların geri dönüş yapmasını engellediğini, boşaltılan köylere tekrar dönüşler yapıldığında mayınların büyük bir tehdit oluşturduğunu söyledi.
Türkiye’nin mayın temizleme yükümlülüğü
Uluslararası Mayın Yasaklama Anlaşması'na taraf olan Türkiye, mayınları temizleme noktasında yükümlülükler taşıyor. Ancak bu konuda hala net bir planın olmaması, özellikle Tunceli’ gibi bölgelere büyük zorluklar çıkarıyor. Sezgin, 90’larda yaşanan doğal afetlerin ardından mayınların yer değiştirmiş olabileceğine dikkat çekerek, mayınların zamanla yeni yerleşim alanlarına yakın noktalara kaymış olabileceğini belirtti.
Mayınlar bir an önce temizlenmeli
Sezgin, bölgedeki köylerdeki insanların güvenle yaşamaları için mayınların derhal temizlenmesi gerektiğini vurguladı. "Geri dönecek insanların bu yaylalarda, ormanlık alanlarda huzurlu bir şekilde güvenle yaşaması gerekiyor. Yaylacılar ve hayvancılar için, köylerde yaşayanlar için bu mayınların temizlenmesi şart" diyerek mayınların temizlenmesinin önemine dikkat çekti.
Tunceli’'deki kara mayın tehdidi, sadece bölge halkı için değil, tüm Türkiye için önemli bir sorun. Mayın temizliği konusunda adımlar atılmadığı takdirde, bu ölümcül tehlike uzun yıllar boyunca devam edecek gibi görünüyor.
