Kürtçe şiirler ve anlamları, günümüz Türkiye’sinde en çok merak edilen konular arasında yer alıyor. Kürt edebiyatının en etkili 5 şiir örneğini Türkçe anlamlarıyla birlikte sizlerle paylaşıyoruz. Kürtçe dilinin edebi açıdan ifade gücünü açığa çıkaran bu şiirler, Kürt edebiyatında ön plana çıkıyor. İşte Kürtçe şiirler ve Türkçe anlamları…
Kürtçe Şiirler ve Türkçeleri: 5 Kürtçe Şiir Örneği
Şiir okumayı seviyorsanız ve farklı dillerin edebi özelliklerini bu şiirlerle keşfetmek istiyorsanız, sizler için Kürtçe şiirler ve anlamları listesini hazırladık. Kürtçe dilinin zengin yapısı, derin anlam bilgisi ve tarihi dokusuyla birlikte zaman içerisinde Kürt edebiyatında birçok şiir açığa çıkmış, bazı örnekleri ise günümüzde bile halen okunmaya devam etmektedir. İşte Kürtçe şiirlerin Türkçe dilindeki anlamları…
Kürtçe şiirler ve Türkçeleri için aşağıdaki 5 örneği inceleyeceğiz:
- Melayê Cizirî: Şox û Şengê (Cilvelim Nazlım)
- Melâ Huseynê Batêyî: Qiblegaha Aşiqan (Aşıkların Kıblesi)
- Abdullah Peşew: Name (Mektup)
- Rênas Jiyan: Janya (Zehir)
- Gulizer: Dia (Dua)
İşte Kürtçe şiirler ve anlamlarıyla ilgili detaylar…
1- Melayê Cizirî: Şox û Şengê (Cilvelim Nazlım)
Melayê Cizirî, 16 ve 17. yüzyılın en önemli Kürt şairlerinden birisidir. 1570 yılında Cizre’de doğan şair, 1640 yılında Şırnak’ta, 70 yaşındayken vefat etmiştir. Kürt edebiyatının en önemli isimlerinden birisi olarak kabul edilen Cizirî, yaşamı boyunca Kürtçe dilinde pek çok esere imza atmıştır.
Kürtçe şiirler ve Türkçeleri açısından Melayê Cizirî’nin Şox û Şengê şiirinin anlamı şu şekildedir:
|
Kürtçe |
Türkçe |
|
Şox û şengê zuhrerengê , dil ji min bir, dil ji min Awirên heybet pilingê , dil ji min bir, dil ji min Nazikê şêrînkelamê, dêmdurê gerden şemalê Çiçeka terhin î vala, dil ji min bir, dil ji min |
Cilvelim, nazlım zühre renklim Kalp hırsızım, kalp hırsızım Güvercin heybetli bakışlım Kalp hırsızım, kalp hırsızım Nazlım, hoş sözlüm gerdan güzeli Terhin çiçeği boş yanında Yürek hırsızım, yürek hırsızım |
Melayê Cizirî’nin bu şiiri, Kürtçe aşk şiirleri ve anlamı açısından da değerlendirilebilir. Kürt edebiyatında eserleriyle ön plana çıkmış olan Molla Ahmed-i Cezirî sonrasında, diğer şiirlerle devam edelim…
2- Melâ Huseynê Batêyî: Qiblegaha Aşiqan (Aşıkların Kıblesi)
Melayê Batê ya da Hasan Ertuşi olarak da bilinen Melâ Huseynê Batêyî, Kürtçe mevlidin yazarıdır. Yaşamı boyunca edebi eserleriyle Kürt edebiyatına katkıda bulunmuş bu isim, 1417 – 1491 yılları arasında Hakkari’de yaşamıştır. Klasik Kürt yazarlarından olan Melayê Batê, usta bir şair olmasının yanı sıra aynı zamanda çok büyük bir alimdir.
Kürtçe şiirler ve Türkçeleri listesinde Melâ Huseynê Batêyî’ye ait Qiblegaha Aşiqan adlı şiirin anlamı şöyledir:
|
Kürtçe |
Türkçe |
|
subh û êvarî şeva tarî şemala kê yî tu leyletul qedr û berat in nûra mala kê yî tu çîçeka baxê îrem şûx bejn û bala kê yî tu bo xwudê key bêje min kanê şepala kê yî tu dêm kitêb e zulf e haşî şerhê xala kê yî tu |
sabah akşam, karanlık gece, kimin mumusun, kimin evinin ışığısın, bahçenin çiçeği, kimsin sen, kimsin |
3- Abdullah Peşew: Name (Mektup)
Abdullah Peşew, modern Kürt edebiyatının en önemli şairlerinden birisi olarak günümüzde Irak’ın Erbil şehrinde yaşamaktadır. Hewlêr’de Öğretmen Eğitimi Enstitüsü’nde okuyan Peşew, 70’li yıllarda Bağdat’ta Kürt Yazarlar Birliği’nin kuruluş kongresine katıldı ve Kürt yazarlar içerisinde ayrı bir yer edindi.
Kürtçe şiirler ve Türkçeleri konusunda Abdullah Peşew’in Name adlı şiirine de yer verelim.
Kürtçe şiirler ve anlamları Abdullah Peşew’in Name adlı şiiri için şöyle:
|
Kürtçe |
Türkçe |
|
êvar e baran hûr hûr dibare tenê me na ne tenê me hemû bajar li gel min gav diavêje tenêtî karxezalek bû nêçirvanekî hat nîşan lê girt gavên min nagihêjinê êvar e baran hûr hûr dibare tenê me na ne tenê me diçim cada tije xwe bi piye min girê dide di berîkê min de nameyek li zerfekî sor de dile minê duwemîn e lê dide... |
Akşam oldu, hafiften yağmur yağıyor, sadece biz, sadece biz değil, bütün şehir adım atıyor benimle, yalnızlık işçiydi, avcı gösterildi ama yakalandı, adımlarım ulaşmıyor, akşam oldu, saat oldu, Hafif yağmur yağıyor, sadece biz değil, bir fincan kahveye gidiyoruz , bağla beni |
4- Rênas Jiyan: Janya (Zehir)
Kürtçe şiirler ve Türkçeleri için modern Kürt edebiyatının bir diğer önemli ismi Rênas Jiyan’ın Janya şiirini paylaşalım. Rênas Jiyan, 1970 yılında Mardin’in Kızıltepe ilçesinde doğmuş Kürt şairdir. 1999 yılında kitap olarak da yayınladığı Janya adlı eserinin şiir formatını aşağıdaki tabloda bulabilirsiniz.
Kürtçe şiirler ve Türkçeleri için hazırladığımız listede yer alan Rênas Jiyan’ın Janya adlı şiirinin Türkçe anlamı şöyledir:
|
Kürtçe |
Türkçe |
|
peykerekî: antîk, derîzî û mîtolojîk im, nêm ji min dihere, li ezmanê hundirê min, qaqlîbaz firînên kamîkazeyî li dar dixin, kovanên genimî, li ber aşên êşan, kêliyekê jî aş nabin, aj nabin, hûr dibin û hey hûr dibin, ji elfabêtan tîpek kêm dibe ku dimirim, w... ey waweylê Janya, kezeba min dike di devê min re derkeve ji qehra... |
antik, mitolojik ve çatlamış bir heykelim, irin akıyor benden, içimin semasında, martılar kamikazeyi uçuşlar yapıyor, buğdayî hasretler, acılar değirmeninde, bir an olsun dinmiyorlar, filizlenmiyorlar, ufaldıkça ufalıyorlar, alfabelerden bir harf eksiliyor öldüğüm zaman, aahhh... yazık Janya, yüreğim ağzımdan çıkacak oluyor kahırlardan… |
5- Gulizer: Dia (Dua)
Son olarak Kürt edebiyatının yeni isimlerinden Gulizer’in Dia adlı şiirini Kürtçe ve Türkçe haliyle paylaşalım. Kürtçe şiirler ve Türkçeleri arayışınız için ilgili şairin şiiri hakkındaki bilgiler şöyledir:
|
Kürtçe |
Türkçe |
|
min bi heft zimanan ji heft jinên di tengasiya zayînê de duayan berhev kir ji bo hatina te nizanim xwedê bi kîja zimanî dizane? |
yedi dilde doğum sancısı çeken yedi kadından dualar derledim bir gün dönersin diye bilmiyorum ki Allah hangi dilden anlıyor? |
Kürtçe Şiirler ve Anlamları Hakkında
Kürtçe şiirler ve Türkçeleri için en güzel 5 örneği sizlerle paylaştık. Duyguların en saf haliyle dile geldiği Kürtçe şiirler, Kürt edebiyatının sanatsal örneklerini oluştururken, dilin tarihi ve kültürel özelliklerini de derinlemesine yansıtır. Kürtçe şiirler ve Türkçe anlamları, iki dilin birbiriyle olan etkileşimini giderek zenginleştirmekte ve geliştirmektedir.