Esenyurt Belediyesi’nin ardından Mardin, Batman ve Halfeti belediyelerine de kayyım atanması, yurttaşlardan ve hukuk camiasından geniş tepki gördü. Ankara, İstanbul ve İzmir barolarının da yer aldığı 53 baro, konuya ilişkin ortak bir açıklama yaparak İçişleri Bakanlığı’na kayyım kararından dönme çağrısında bulundu ve görevden alınan belediye başkanlarının bir an önce iade edilmesi gerektiğini vurguladı.
Baroların açıklamasında, kayyım atamalarının 31 Mart 2024 Mahalli İdareler Seçimleri sonrası yoğunlaştığına dikkat çekildi. Esenyurt Belediye Başkanı’nın görevden alınmasını izleyen Mardin, Batman ve Halfeti Belediye Başkanları'nın da aynı süreçle karşılaştığı belirtilerek, bu uygulamanın Anayasa’ya, seçme ve seçilme hakkına ve demokratik toplumun gerekliliklerine aykırı olduğu ifade edildi.
Açıklamada, Anayasa’nın 127. maddesi ve 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 47. maddesi gereğince “görevle ilgili suç” durumunda İçişleri Bakanlığı tarafından geçici görevden uzaklaştırmanın düzenlendiği, ancak kayyım atamalarının yasal bir dayanağı olmadığı savunuldu. Bu bağlamda, Anayasa Mahkemesi’nin merkezi yönetimin vesayet yetkisinin sınırlarını belirlediği; görevden uzaklaştırılan belediye başkanlarının yerine atanacak kişilerin, merkezi yönetimin siyasi organları tarafından belirlenmesinin Anayasa’ya aykırı olduğu hatırlatıldı.
Barolar, 2016’da Belediye Kanunu’na eklenen, belediye başkanlarının terör suçlamalarıyla görevden uzaklaştırılarak yerine kayyım atanmasına olanak tanıyan maddenin, seçme ve seçilme hakkını ihlal ettiğini belirtti. Son olarak, İçişleri Bakanlığı’nın bu karardan vazgeçmesi, belediye başkanlarının görevlerine dönmeleri ve seçmen iradesine saygı gösterilmesi talep edildi.
