İçkale Açık Hava Müzesi Diyarbakır’ın Merkez Sur ilçesinde bulunan bir müze kompleksidir. Müzenin geçmişi 12 bin 400 yıl öncesine uzanır ve içinde 1615 eser barındırır. Peki, 2015’te tekrar ziyarete açılmış İçkale Açık Hava Müzesi nerede? Sizin için İçkale hakkında bilinmesi gereken her şeyi derledik! İşte detaylar…
İçkale Açık Hava Müzesi Nerede?
İçkale Müzesi Diyarbakır’ın Sur ilçesinde bulunur. Açık adresi Cevat Paşa, 21300 Sur/Diyarbakır olarak geçer. Dicle Nehri’nin 100 metre kadar üzerindedir. 5 kapısı bulunan müze oldukça büyük bir alana yayılmıştır.
İçkale Açık Hava Müzesi’nde Neler Var?
Son verilere göre İçkale Müzesi’nde sergilenen 1615 eser var. Bu eserler ziyaretçiler için sergileniyor. Fakat bu kadarla sınırlı kalmıyor, gerek satın alma yöntemiyle gerek yapılan kazı çalışmalarıyla müzenin bünyesinde 36 bin eser bulunuyor. Bu eserlerin sergilenmeyenleri depolarda güvenli şekilde tutuluyor.
Diyarbakır Müze Müdür Vekili Müjdat Gizligöl verdiği röportajda müzede sergilenen eserlerin hem Diyarbakır tarihini hem de Neolitik dönemden başlayıp 1900'lü yıllara kadar her dönemden, her çağdan kıymetli eserleri barındırdığını açıklamış.
Ayrıca İçkale Açık Hava Müzesi içinde 9 ayrı yerleşke bulunuyor.
İçkale Açık Hava Müzesi’nin yerleşkeleri aşağıdaki gibidir:
- Atatürk Müzesi (Karargah Binası)
- Valilik Kabul Makamı (Adliye B Binası)
- Sanat Galerisi (Saint George Kilisesi)
- İdari Bina (Vakıflar Müdürlüğü - Defterdarlık Binası)
- İdari Ek Bina (Cephanelik Binası)
- Restorasyon ve Konservasyon Bölge Laboratuvarı Müdürlüğü
- Kafeterya (7. Kolordu Komutanlık Binası)
- Artuklu Kemeri
- Aslanlı Çeşme
Bu yerleşkeler restorasyondan sonra halk ziyaretine açılmıştır. İşte detaylar…
1) Atatürk Müzesi
Umumi Müfettişlik Makamı olarak 1902 yılında inşa edilen bu bina, Atatürk’ün 1917’de 2. Kolordu Komutanı olarak Diyarbakır’da bulunduğu sırada karargâh olarak kullanılmış. 1973’te 7. Kolordu Komutanlığınca onarılmış, 2017’de yeniden düzenlenerek Atatürk Müzesi olarak ziyarete açılmıştır.
2) Valilik Kabul Makamı
1891-1893 tarihlerinde Büyük Adliye Sarayı olarak kullanılmak üzere II. Abdülhamid döneminde inşa edilen bina, bugün Valilik Kabul Salonu olarak hizmet veriyor.
3) Sanat Galerisi
Mimari özelliklerine göre MS 4. yüzyıla tarihlendirilen kilise, Artuklular Döneminde batı tarafına kubbeli bölüm eklenerek hamama dönüştürülmüş. Günümüzde Saint George Kilisesi Sanat Galerisi olarak kullanılıyor.
4) İdari Bina
Osmanlı Döneminde kamu binası olarak işlev gören bu bina 1900-1907 yıllarına tarihlendirilmekte. Bugün Vakıflar Müdürlüğü ve Defterdarlık olarak kullanılan yapı, Müze İdari Hizmetler Binası olarak da hizmet veriyor.
5) İdari Ek Bina
1906 yılında Ziraat Bankası Dairesi olarak inşa edilmiş. Restorasyonu tamamlandıktan sonra idari ek bina olarak kullanılıyor.
6) Restorasyon ve Konservasyon Bölge Laboratuvarı Müdürlüğü
Artuklular Döneminde kervansaray olarak inşa edilen yapı, Osmanlı Döneminde onarılarak cezaevine dönüştürülmüş. Eski Cezaevi Binası, Diyarbakır Restorasyon ve Konservasyon Bölge Laboratuvarı ve Müze Müdürlüğü eser deposu olarak kullanılıyor.
7) Kafeterya
1902 tarihinde dönemin Diyarbakır Valisi Mehmet Faik Paşa amanında Kolordu Binası olarak yaptırılan bina, bugün Hevsel bahçelerinin manzarasına açılan bir kafeterya olarak hizmet veriyor.
8) Artuklu Kemeri
Artuklu Döneminde, 1206-1207 yıllarında inşa edilen 10 m genişliğindeki bu sivri kemerin girişinin iki yanında aslan – boğa mücadelesini içeren ünlü kabartma yer alıyor.
9) Aslanlı Çeşme
19. yüzyıl sonlarında yaptırılan üçgen alınlıklı Aslanlı Çeşme’nin, suyun aktığı iki aslan heykelinden biri kaybolmuş, diğeri ise Müze Müdürlüğünce koruma altına alınmıştır.
İçkale Açık Hava Müzesinin Kapıları
Büyük bir yerleşke olan müzenin 5 kapısı bulunmaktadır. Sizin için kapıları listeledik…
1) Saray Kapısı
Diyarbekir Eyaleti'nin II. Osmanlı Valisi Divane Hüsrev Paşa (1521-27) tarafından İç Kale alanının genişletilmesi sonucu saray kapı inşa edilmiştir. İki burç arasında inşa edilen kapının dikdörtgen bir çerçevede sivri kemer ile sınırlandırılmış bir açıklık içerisinde basık kemerli bir girişi bulunmaktadır.
2) Küpeli Kapı
Divane Hüsrev Paşa tarafından İç Kale alanının genişletilmesi sonucu Saray Kapı'yla birlikte Küpeli Kapı da inşa edilmiştir.
3) Artuklu Kapısı
Artuklu sultanı Sultan Melik'in (1311-1364) taht döneminde yapıldığı kitabelerden anlaşılmaktadır.
4) Fetih Kapısı
Kapının kitabesinden hareketle Kutbüddin II. Sökmen'in (1185–1200) taht döneminde 1198 senesinde inşa edildiği anlaşılmaktadır.
5) Aslanlı Kapı
Aslanlı Kapı ya da diğer adıyla Artuklu Kemeri'ndeki kitabeden Artuklu hükümdarı Nasıreddin Mahmut döneminde 1206 senesinde inşa edildiği tahmin edilmektedir.
Sıkça Sorulan Sorular
İçkale Açık Hava Müzesi nerede sorusu etrafında merak edilenleri yanıtladık!
1) Diyarbakır İçkale Açık Hava Müzesi giriş ücreti ne kadar?
Müzeye giriş ücretinin 40 TL olduğu bilinmektedir.
2) Diyarbakır İçkale Açık Hava Müzesi kalabalık mı?
Müzenin geniş bir alana kurulduğu düşünülürse kesinlikle aile ile gezmeye uygun, çok kalabalık da sayılmıyor. Fakat büyük oranda bakılırsa 2023 yılında 131 bin ziyaretçiyi ağırlamış.
Diyarbakır İçkale Açık Hava Müzesi ile ilgili bilmeniz gereken her şeyi sizin için özetledik. Keyifi gezmeler dileriz, fikirlerinizi bize yorumlar üzerinden bildirebilirsiniz!
