Güneydoğu Anadolu Bölgesi, kültür ve tarih meraklıları için adeta bir cennet konumunda… Antik medeniyetin izlerini taşıyan ve bölgenin görkemli tarihine ışık tutacak Güneydoğu’da gezilecek yerler listesini detaylı bir şekilde sizler için hazırladık. Güneydoğu Anadolu Bölgesi gezilecek yerler açısından pek çok tarihi mekân ve yapıya ev sahipliği yapıyor.
Güneydoğu Anadolu’da gezilecek yerler araştırması için her şehirde farklı pek çok yapı ön plana çıkıyor. Zengin kültürel mirası, büyüleyici tarihi yapıları ve muhteşem atmosferiyle Güneydoğu gezisi için en güzel uğrak yerlerini listeledik. Roma, Bizans, Osmanlı ve daha pek çok medeniyete ev sahipliği yapan Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin gezilecek yerleri için işte ayrıntılar…
Güneydoğu'da Gezilecek Yerler 2024: Mutlaka Görmeniz Gereken 10 Yer
Güneydoğu Anadolu Bölgesi gezilecek yerler bakımından muhteşem alternatifleri beraberinde sunuyor. Coğrafi olarak Mezopotamya’nın bereketli topraklarında yükselen tarihi kaleler, antik kentler, mistik tapınaklar, ziyaretçilerine geçmişin izinde unutulmaz bir deneyim vadediyor.
Güneydoğu’da gezilecek yerler listesinin en güzel 10 örneği şu şekildedir:
- Deyrulzafaran Manastırı
- Yesemek Açık Hava Müzesi
- Diyarbakır Surları
- Diyarbakır Ulu Camii
- Perre Antik Kenti
- Nemrut Dağı
- Halfeti
- Malabadi Köprüsü
- Keçi Burcu
- Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi
İşte Güneydoğu’da gezilecek en güzel yerler listesinin detayları…
1- Deyrulzafaran Manastırı
Güneydoğu’da gezilecek yerler arayışı için ilk önerimiz, Mardin’in simge yapılarından birisi olan Deyrulzafaran Manastırı olacaktır. Tarihi ve kültürel açıdan büyük bir öneme sahip olan manastır, Mardin şehir merkezine sadece 3 kilometre uzaklıkta bulunuyor. Adını çevresinde yetişen safran bitkisinden alan manastırın yapımında da bu bitki kullanılmıştır.
Güneydoğu’da gezilecek tarihi yerler açısından ön plana çıkan yapı, 1932 yılına kadar Süryanilerin önemli dini merkezlerinden birisi olarak kullanıldı. Yapılış tarihi net olarak bilinmiyor ancak tahminlere göre 5. yüzyıla kadar uzandığı düşünülmektedir. Manastır içerisinde yer alan güneş tapınağı, bu yapının kadim kökenlerine ışık tutuyor. Güneydoğu’da gezilecek yerler arayan kişiler için bu yapının günümüzde de Süryaniler için dini bir merkez olma özelliğini koruduğunu belirtelim.
2- Yesemek Açık Hava Müzesi
Güneydoğu’da görülmesi gereken yerlerden bir diğeri Yesemek Açık Hava Müzesi’dir. Gaziantep’in saklı hazinelerinden birisi kabul edilen müze, sanat ve tarih severler için açık hava kültür merkezleri arasında yer alıyor. Güneydoğu’da gezilecek yerler haritası araştıranlar için bu müzenin İslahiye ilçe sınırları içerisinde olduğunu belirtelim.
Yesemek Açık Hava Müzesi, dünyanın ilk heykel atölyelerinden birisi olarak bilinir. Yaklaşık olarak 100 dönümlük bir arazi üzerine konuşlanmış müze, Hitit dönemine ait 300’ü geçkin yontu taşından yapılmış parçalarıyla ziyaretçilerini zamanda yolculuğa çıkarıyor.
Güneydoğu Anadolu Bölgesi tarihi yerleri içerisinde tarihi eşyalarla ön plana çıkan müzede, sfenksler, dağ tanrıları, yaratıklar, savaş arabaları, aslanlar gibi antik dönemin en önemli figürlerini görebilmek mümkün. Sadece heykel koleksiyonu olmanın ötesinde Yesemek Açık Hava Müzesi, aynı zamanda Hititlerin inanç, yaşam tarzı ve kültürel değerlerini de yansıtmaktadır.
3- Diyarbakır Surları
Güneydoğu’da gezilecek yerler listesi için sıradaki yolculuğumuz Diyarbakır’a gerçekleşiyor. Diyarbakır’ın tarihi dokusunu en görkemli şekilde temsil eden Diyarbakır Surları, Çin Seddi’nden sonra en uzun, sağlam ve dayanıklı surlardan birisi olarak kabul ediliyor. Sadece 5,5 km uzunluğundaki görkemli yapısıyla değil, aynı zamanda mimari ve tarihi özellikleriyle de Güneydoğu’da görülmesi gereken yerlerden sadece birisi…
Diyarbakır gezilecek yerler arıyorsanız muhtemelen ilk olarak burası tavsiye edilecektir. Yapım tarihi kesin olmayan Diyarbakır Surları’nın tarihinin M.Ö. 3. yy’a kadar uzandığı düşünülüyor. 16 kale, 5 ana kapısı ve burçlarıyla muhteşem bir atmosferi deneyimlemenizi sağlayan surlar, çeşitli medeniyetlerin dokunuşlarını da taşımaktadır. Diyarbakır Surları, aynı zamanda UNESCO’nun Dünya Mirası Listesi’nde de yer almaktadır.
Roma, Bizans, Osmanlı ve Artuklu döneminin izlerini barındıran Diyarbakır Surları, Güneydoğu’da gezilecek yerler listenizde mutlaka yer almalıdır.
4- Diyarbakır Ulu Camii
Diyarbakır’da görülmesi gereken yerler listesinin başında Ulu Camii yer alıyor. Diyarbakır’ın fethedilmesinden hemen sonra Martoma Kilisesi’nin camiye çevrilmesiyle bugünkü sembolik halini almıştır. Anadolu’nun en eski camilerinden birisi olarak günümüzde Güneydoğu’da gezilecek yerler arayışında olanlar için muhteşem bir alternatif konumundadır. M.S. 639 yılında camiye dönüştürülen yapı, tarih boyunca birçok kez restore edilmiş ve genişletilmiştir.
Güneydoğu bölgesinde gezilecek yerler listesinde bulunan Diyarbakır Ulu Camii’nin en önemli özelliklerinden birisi, ünlü İslam alimi ve mühendis El Cezeri’nin yapmış olduğu güneş saatidir. Güneş saati, cami avlusunda yer alır ve dönemin bilimsel – teknolojik gelişmelerini gözler önüne serer. Güneydoğu’da gezilecek tarihi yerler arıyorsanız ve rotanızı Diyarbakır’a çevirecekseniz, Ulu Camii’ne mutlaka uğrayın.
5- Perre Antik Kenti
Güneydoğu’da gezilecek yerler 2024 listesinin bir diğer üyesi, Adıyaman Kuyucak yolu üzerinde bulunan Pirin Köyü sınırları içerisindeki Perre Antik Kenti’dir. Tarihin görkemli derin izlerini taşıyan bu antik kent, 200 civarında kaya mezarı içeriyor. Tarihi olarak Kommagenelilerin önemli yerleşim merkezlerinden birisi sayılan antik kent, günümüze gelen süreç boyunca birçok medeniyete de ev sahipliği yapmıştır.
Güneydoğu Anadolu Bölgesi gezilecek yerler arayan kişiler için antik kentin halen günümüzde keşfedilmeyi bekleyen pek çok sırla dolu olduğunu söyleyelim. Antik çağın günlük yaşamına dair pek çok kalıntıyı barındıran Perre Antik Kenti, bu yönüyle tarih ve arkeoloji severler için eşsiz bir uğrak yeri konumundadır. Adıyaman’da gezilecek yerler arıyorsanız Güneydoğu gezinizde bu antik kente de mutlaka yer verin.
6- Nemrut Dağı
Nemrut Dağı, günümüzde Türkiye’nin Adıyaman il sınırları içerisinde yer alan, dünyanın muhteşem gündoğumu ve günbatımı manzaralarına ev sahipliği yapan büyüleyici bir destinasyondur. Güneydoğu’da gezilecek yerler listesi için eşsiz özellikleriyle ön planda olan Nemrut Dağı, üzerinde birçok anıt mezarını ve dev heykelleri barındırıyor. Doğa ve tarih severler için kaçınılmaz bir ziyaret noktası olan dağ, Kommagene Krallığı’nın izlerini taşıyor.
Güneydoğu’da gezilecek en güzel yerler arasında bulunan Nemrut Dağı, UNESCO tarafından Dünya Kültür Mirası olarak tescillenmiştir. Devasa heykelleriyle ön planda olan dağ üzerindeki heykeller, Kommagene Kralı I. Antiochos’un tanrılar ve atalarına olan saygısını göstermek amacıyla yaptırılmıştır. Güneydoğu’da görülmesi gereken yerler arasında bulunan Nemrut Dağı heykelleri, Apollon, Herakles, Zeus ve Kommagene tanrılarına ait tasvirleri ifade eder.
7- Halfeti
Güneydoğu’da gezilecek yerler arayışınız için Şanlıurfa’nın en eski yerleşim alanlarından birisi olan Halfeti’yi önerebiliriz. Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin en etkileyici toprakları arasında gösterilen Halfeti, siyah gülün yetiştiği tek yerdir. Günümüzde ilçe sınırları içerisindeki birçok bölge Fırat Nehri’nin suları altında kalmıştır. Ancak mistik atmosferini korumaktadır.
Haleti, tarihi taş evleri, yarısı suya gömülmüş köyleriyle hem tarihi kalıntılar hem de doğal güzellikler sunuyor. Yavaş Şehir “Cittaslow” unvanına sahip olan huzurlu yer, tarih meraklıları ve doğa severler için görkemli bir destinasyondur.
8- Malabadi Köprüsü
Malabadi Köprüsü, Diyarbakır’ın ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin tarihi yapıları arasında yerli ve yabancı turistlerini ilgisini çekiyor. 1147 yılında Artuklular tarafından inşa edilen köprü, dünyanın en geniş kemerli köprüsü olarak biliniyor. Güneydoğu’da gezilecek yerler arasında görkemli yapısıyla dikkat çeken bu yapı, 7 metre genişliğinde ve 150 metre uzunluğundadır. Tarih boyunca da önemli bir ulaşım noktası olarak hizmet vermiştir.
Evliya Çelebi ünlü Seyahatnamesinde bu köprünün kemerinin altından Ayasofya Camii’nin kubbesinin rahatlıkla girebileceğinden bahsetmiştir. Mimari zarafeti, tarihi önemi ve muhteşem görüntüsüyle dikkat çeken yapı, Orta Çağ mühendisliğinin ustalığını etkili bir şekilde yansıtıyor.
9- Keçi Burcu
Diyarbakır’ın Sur ilçesinde şehrin tarihi surları içerisinde yer alan Keçi Burcu, kale içerisindeki burç yapılarından en eski ve en büyük olanıdır. Güneydoğu’da gezilecek yerler listesinde mutlaka bulundurmanız gereken bu yapı, Mardin Kapı doğusunda bulunur ve ne zaman yapıldığı ise tam olarak bilinmiyor.
Diyarbakır Surları’ndaki Keçi Burcu’nun tarihi açısından herhangi bir bilgi yer almasa da burada yer alan kitabeye göre Mervaniler tarafından 1223 yılında restore edilmiştir. İki katlı silindirik planda inşa edilen yapıda 11 kemer bulunuyor. Burç, yontulan bir kaya üstüne inşa edilmiş ve bu özelliğiyle dikkatleri üzerine çekmiştir.
Yüzeyindeki kuş figürleri, günümüzde turistlerin ilgi odağı konumundadır. 2015 – 2016 yılları arasında bölgede yaşanan çatışmalarda zarar gören yapı, 2021 yılında restore edilmiştir. Günümüzde burç girişindeki meydan açık fuaye alanı olarak hizmet vermektedir. Ayrıca Güneydoğu’da gezilecek yerler açısından Keçi Burcu’na gittiğinizde, seyir terası, sergi alanı gibi pek çok alternatif ile karşılaşacaksınız.
10- Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi
Şanlıurfa’nın Eyyübiye ilçesinde bulunan Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi, 2015 yılında açılan modern binasıyla Güneydoğu’da gezilecek yerler listesindedir. Müzenin tarihi 1948 yılına kadar uzanır. İlk kez Atatürk İlkokulu’nda başlatılan müze koleksiyonu, 1956 yılında Şehit Nusret İlkokulu’nda bir araya getirilmiştir. 1965 yılında yapılmaya başlanan ve 4 yıllık çalışmanın ardından 1969 yılında tamamlanan müze, hızla artan eserler karşısında yetersiz kalmıştır.
Güneydoğu Anadolu Bölgesi gezilecek yerler arasında bulunan müze, bu yetersizlik sonucunda günümüzdeki modern binasına kavuşmuştur. Üç katlı müze, 29.000 metrekarelik alana sahip ve içerisinde 14 ana sergi salonu, 33 canlandırma alanı bulunuyor. Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi, Göbeklitepe Totem Dikmesi, Zafer Tanrıçası Nike, Balıklıgöl Heykeli, Yılanlı Kafa, Eros ve Psykhe Kabartması gibi pek çok yapıya ev sahipliği yapmaktadır.
Güneydoğu Anadolu Bölgesi Gezilecek Yerler: Alternatif Öneriler
Güneydoğu’da gezilecek yerlerden en önemlilerini sizler için sıraladık. Ancak Güneydoğu Anadolu Bölgesi gezilecek yerler bakımından pek çok tarihi ve kültürel yapıyı bünyesinde barındırıyor. Bu kapsamda Güneydoğu ziyaretinizde gidebileceğiniz alternatif yerleri de özetlemek istiyoruz.
Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde gezilecek en güzel yerler şu şekildedir:
- Fırat Vadisi
- Rumkale
- Harran
- Şuayb Şehri
- Adıyaman Yeni Kale
- Gerger Kalesi
- Hasankeyf
- Dara Harabeleri
- Zeugma Antik Kenti
- Şanlıurfa Göbeklitepe
Güneydoğu’da gezilecek yerleri sizler için detaylı bir şekilde aktardık. Konu ile ilgili tecrübelerinizi paylaşmak için yorumlar bölümünü kullanabilir, ayrıca sorularınızı da ekleyerek içeriğin gelişmesine katkı sağlayabilirsiniz.