AMED TIMES - Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre, "habis tümör" veya "ur" olarak da adlandırılan kanser hastalığı, dünya genelinde 2'nci en sık ölüm nedeni olarak öne çıkıyor.
İnsan vücudunun herhangi bir kısmında anormal hücrelerin kontrolsüz şekilde büyüyerek diğer organlara yayılmasıyla başlayabilen geniş hastalık grubu olarak tanımlanan kanserin oluştuğu dokuya göre isimlendirilen 200’den fazla türü biliniyor.
Akciğer, meme, cilt, prostat, mide, kalın bağırsak (kolon), rahim ağzı (serviks) kanseri ve lenf bezi tümörleri, kanserin en yaygın türleri arasında yer alıyor.
Genetik yatkınlığın yanı sıra sigara ve alkol kullanımı, yoğun güneş ışınına, radyasyon ve kanserojen olarak anılan bazı kimyasallara maruz kalmak, bazı virüsler, kötü beslenme alışkanlıkları ve hava kirliliği gibi dış faktörlerin de kansere neden olduğu biliniyor.
Kanser vakalarının 3’te 1’i önlenebilir
DSÖ’ye göre, kanser vakalarının yaklaşık 3'te 1'i sigara ve alkol kullanımı, yüksek vücut kitle indeksi, sağlıksız beslenme düzeni, az meyve-sebze tüketimi ve fiziksel aktivite eksikliğinden kaynaklanıyor.
Her kanser türü önlenemese de vakaların yaklaşık 3’te 1’inin sağlıklı beslenme düzeni, normal vücut kitle indeksi ve fiziksel aktiflik yoluyla önlenebileceğini vurgulayan DSÖ, 15 kanser türüne yol açtığı bilinen sigaradan uzak durmanın bu hastalık riskini azaltmada birinci faktör olarak altını çiziyor.
DSÖ, alkol alımını azaltmanın da kanser riskini düşürmede oldukça etkili olduğunu kaydederek, sağlıklı yeme düzenini sürdürmenin ve fiziksel olarak aktifliğin de birçok kanser türüne karşı önlem için yeterli olduğunu aktarıyor.
Dünya genelinde son yıllarda daha sık görülmeye başlayan cilt kanserinin önlenmesi için de yoğun güneş ışınına maruz kalmaktan kaçınılması, mevsim fark etmeksizin güneş koruyucu krem kullanılması, vücudun mümkün olduğunca örtülmesi tavsiye ediliyor.
En yaygın kanser türü "akciğer" oldu
DSÖ'ye bağlı Uluslararası Kanser Araştırma Ajansının (IARC) son yayımladığı rapor, 2022 yılına ait verileri içeriyor.
Rapora göre, 2022'de yaklaşık 19,97 milyon yeni kanser vakası kaydedilirken, bunun 10,31 milyonu erkeklerde, 9,66 milyonu kadınlarda görüldü.
Hastalığın kadınlarda en sık rastlanan ve ölümcül türü meme kanseri olurken; bunu kolorektal, akciğer, rahim ağzı ve tiroit izledi. Erkeklerde ise en fazla akciğer, prostat, kolorektal, mide ve karaciğer kanseri tespit edildi.
Dünya genelinde 2018-2022 döneminde 53,5 milyon kanser vakası kaydedilirken, 2022’de 9,7 milyondan fazla kişi kanser nedeniyle yaşamını yitirdi.
