AMED TIMES - Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Tahir Aydın, kolay tanı konulup tedavi edilebilen bir hastalık olsa da geç kalındığında veya tedavi yarım kaldığında idrar yolu enfeksiyonunun ciddi sonuçlara yol açabileceğine işaret etti.
“Kız çocuklarında 15 kat fazla görülüyor”
Böbrekler, mesane ve idrar yollarının çoğunlukla bakteriler tarafından kaplanmasıyla oluşan idrar yolu enfeksiyonu çocukluk çağında en sık görülen enfeksiyon hastalıklarında 2’inci sırada yer alıyor. Bir yaşından sonra kız çocuklarında erkeklerden yaklaşık 15 kat daha fazla görüldüğü belirtiliyor. Bu duruma, idrar yollarının kız çocuklarında daha kısa, anüse de yakın olması nedeniyle mikropların daha kolay bulaşması ve yanlış temizlik alışkanlıklarının sebep olduğu düşünülüyor. Buna karşılık erkek çocuklarda sünnet uygulaması bakterilerin çoğalmasını engelliyor.
“Koli basili, idrar yollarına taşınırsa burada enfeksiyon oluşturuyor”
İdrar yolu enfeksiyonu genellikle bakteriler tarafından oluşsa da virüsler ve mantarlar da enfeksiyon etkeni olabiliyor. Enfeksiyonun tüm yaş gruplarında en sık sebebi koli basili olarak bilinen E. Coli isimli bakteridir. İnsan bağırsaklarında doğal olarak bulunan Koli basili, idrar yollarına taşınırsa burada enfeksiyon oluşturuyor. Bu bakterinin dışında Adenovirus, Enterovirus gibi virüs tipleri ile Candida ve Aspergillus gibi mantar türlerinin de nadir olarak idrar yolu enfeksiyonuna zemin hazırladıkları belirtiliyor.
Yaz aylarında idrar yolu enfeksiyonuna karşı daha dikkatli olunmalı
Artan sıcaklık ve nem bakterilerin kolayca çoğalmalarını sağladıkları için çocuklarda idrar yolu enfeksiyonuna yazın daha sık rastlanıyor. Çocukların havuzda uzun süre kalmaları ve ıslak mayolarını hemen değiştirmemeleri genital bölgenin nemli kalmasına, birbirleriyle yakın temas da enfeksiyonların daha çok bulaşmasına sebep oluyor. Uzun süre idrarını tutma ve hijyene daha az dikkat edilmesi de enfeksiyon sıklığını artırıyor. Tüm bu sebepler nedeniyle Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Tahir Aydın, yaz aylarında idrar yolu enfeksiyonuna karşı daha dikkatli olunmasını gerektiğine işaret ediyor.
İdrar yaparken yanma hissine dikkat
İdrar yolu enfeksiyonu bebeklerde genellikle; ateş, huzursuzluk, ağlama, beslenme zorlukları veya idrarın kötü kokması gibi belirtilerle kendini gösteriyor. Küçük çocuklarda; sık idrara çıkma, idrar yaparken ağrı veya yanma, idrarın bulanık veya kötü kokulu olması, iştahsızlık, karın ağrısı ile kusma gibi şikayetler oluşuyor. Daha büyük çocuklarda ise bu belirtilere ek olarak altını ıslatma ve bel ağrısı gibi durumlar gelişebiliyor. İdrar yolu enfeksiyonunun en sık rastlanan belirtisi genellikle idrar yaparken yanma hissi oluyor. Eğer tedavi edilmez ve hastalık ilerlerse; ateş, kusma ile genel durum bozukluğu diğer belirtilere eşlik ediyor.
Kalıcı böbrek hasarına yol açabilir!
Basit belirtilerle fark edilen hastalık kolayca tedavi edildiğinden aileler tarafından fazla önemsenmeyebiliyor. Ancak tedavide geç kalınırsa idrar yolu enfeksiyonunun böbreklere ve tüm vücuda yayılarak ciddi problemlere yol açabileceğine işaret eden Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Tahir Aydın, “Eğer ailenin farkında olmadığı, altta yatan bir böbrek hastalığı varsa, bu tablo çok hızlı gelişebilir. Bazı çocuklar şikayetlerini gizledikleri için tedavi yarım kalabilir. Yeterli tedavi edilmeyen ve tekrarlayan enfeksiyonlar kalıcı böbrek hasarına yol açma potansiyeli taşırlar. Bu nedenle anne babalar belirtileri iyi gözlemlemeli, çocuklarını en kısa zamanda hekime götürüp, tetkiklerini yaptırmalılar” uyarısında bulunuyor.
Tedavi sırasında bol su içirin, abur cuburdan uzak tutun
Tedavide enfeksiyon kaynağını idrar yollarından uzaklaştırmayı, enfeksiyonun tekrar vücuda yerleşmesini önlemeyi, ağrıyı ve diğer şikayetleri ortadan kaldırmayı hedeflediklerini belirten Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Tahir Aydın, “Bu amaçla tanı sonrası idrar kültürü alınır ve antibiyotik tedavisine başlanır. Ağrı kesici ve ateş düşürücüler ile şikayetler azaltılır. Bağışıklığı desteklemek ve vücuda faydalı olan bakteri seviyesini korumak için vitamin, mineral ve probiyotik desteği önerilir. Bunların yanı sıra aileye çocuklarına bol su içirmeleri, abur-cubur gibi paketli gıdalardan uzak durmaları ve hijyene dikkat etmeleri tavsiye edilir. Kabızlık veya anatomik bozukluk gibi kolaylaştırıcı faktörleri olan çocuklarda ise nedene yönelik tedaviler uygulanır” diyor.
Önlemek için 6 etkili öneri
Dr. Tahir Aydın, çocuklarda idrar yolu enfeksiyonunu önlemek için almanız gereken önlemleri şöyle özetliyor: “Düzenli kontrollerini aksatmayın, bol su ve sıvı gıda tüketmesini sağlayın, genel hijyen önlemlerini alın, ıslak mayosunu hemen değiştirin, idrarını tutmadığından emin olun, kabız olmamasına dikkat edin.”
