Binbir Derde Deva! Diyarbakır'ın Şifalı Bitkileri

Diyarbakır'ın benzersiz coğrafyası ve harika bitki örtüsü, adeta sağlık için bir hazine. Diyarbakır bölgesinde yetişen çok sayıda bitki, geleneksel tıpta değerlendirilen özellikleri ile dikkat çekmeye devam ediyor. 

Diyarbakır dağlarında doğal olarak yetişen bu bitkiler, ağrıyı hafifletiyor, iltihapları gideriyor ve sindirim sistemini güçlendiriyor. Diyarbakır'ın şifalı bitkilerinin faydaları saymakla bitmiyor. 

Diyarbakır’ın şifalı bitkilerini ve faydalarını sizler için yazımızda derledik!

Diyarbakır’ın Şifalı Bitkileri

Diyarbakır’da yetişen ve binbir derde deva diyebileceğimiz birçok şifalı bitki bulunuyor. Geleneksel tıpta kullanılan ve bölge halkının da sık sık kullandığı Diyarbakır’ın şifalı bitkileri oldukça fazla. Bu şifalı bitkilerin faydaları saymakla bitmiyor. 

Diyarbakır’ın şifalı bitkilerinden bazıları aşağıdaki gibidir:

• Kenger
• Civanperçemi
• Mahmutotu
• Yarpuz
• Zahter
• Mahlep
• Alıç
• Havaciva Otu

1. Kenger

Kenger bitkisinin toprak altındaki genç sürgünleri en yaygın olarak kullanılır. İlkbahar aylarında bölgedeki pazarlarda yaygın olarak satılmaktadır. Temizlenerek haşlanan kenger, çeşitli yemeklerde kullanılır. Gövdesinden elde edilen süt, kenger sakızı yapmak için de kullanılır. Bazı yerlerde tohumları çekilerek kenger kahvesi de yapılmaktadır.

Kengerin faydaları aşağıdaki gibidir:

• Zengin lif içeriği nedeniyle kabızlığı önler ve sindirim sistemini düzenli bir şekilde çalıştırır. 
• Diyarbakır Kengeri, A, C ve E vitaminleri bakımından zengindir ve bağışıklık sistemini güçlendirir.  Diyabetli insanlar için iyi bir besin olan Kenger, kan şekerini dengeler.
• Düşük kalorili ve yüksek lifli olması nedeniyle kilo vermeyi kolaylaştırır.
• Cilt hücrelerini antioksidan içeriği sayesinde korur ve yaşlanma belirtilerini geciktirir.
• İçinde bulunan antioksidanlar nedeniyle kansere karşı koruyucu etkiye sahiptir.

2. Civanperçemi

Civanperçemi, sarı beyaz çiçekli keskin kokulu bir bitkidir ve antik çağlardan beri çeşitli rahatsızlıklar için kullanılmaktadır. Kurutulmuş bitki, sağlık açısından çok faydalı olduğu için çay olarak tüketilir. Bitkinin özlerinin yer aldığı kremler kırışıklıkları azaltır ve cildi yeniler.

Civanperçeminin potansiyel faydaları şu şekildedir:

• İltihap ve ağrıyı azaltır.
• Bağırsaklardaki kas spazmlarını ve mide kramplarını azaltır ve hazımsızlığa iyi gelir.
• Soğuk algınlığı etkilerini azaltır ve yara iyileşmesini hızlandırır.
• Anksiyeteyi ve uykusuzluğu azaltır.
• Adet söktürücüdür; adet kramplarını ve ağrılarını hafifletir.
• MS hastalığının neden olduğu akut atakların sıklığını azaltır.
• Kan sulandırma özelliği vardır ve idrar söktürücüdür.

3. Mahmutotu

Yeni nesil ilaçların sadece yüzde 8'i Türkiye’ye geliyor

Mahmutotu bitkisi bir step bitkisidir ve baharda çiçek açar. Yaprakları ve çiçekleri çay olarak demlenerek mide rahatsızlıklarının giderilmesinde kullanılır. 

Mahmutotunun yararları aşağıdaki gibidir:

• Hazmı kolaylaştırır ve sindirim sorunlarını giderir.
• Gazı geçirmede doğal bir yoldur. Bu yönüyle, özellikle bebeklerde gaz sorununu çözmede etkilidir.
• Vücut direncini artırır ve bu da kişileri hastalıklara karşı korur.
• Kabızlık sorununu doğal olarak ortadan kaldırır.
• Bağırsakta bulunan parazitleri temizler.
• Yaraların iyileşmesinde önemli bir rol oynar.
• Kan basıncını kontrol etme yeteneğine sahiptir.

4. Yarpuz

Genel olarak su kenarlarında bulunan bir nane türüdür Yarpuz. İlkbahar aylarında doğadan toplanan bu bitkiler pazarlarda çok satılmaktadır. Özellikle ayran çorbası olarak da bilinen mehir ile tüketilir. Yarpuz bitkisinin özellikle ferahlatıcı etkisi vardır.

Yarpuz bitkisinin yararları şu şekildedir:

• Mide ve kalbi kuvvetlendirir.
• Tohumları kaynatılıp içildiğinde uçuğa iyi gelir.
• Ruhsal endişeleri ve fiziksel kas spazmlarını giderir.
• Mide ve bağırsaklarda şişkinlik hissi yaratan gazları temizler.
• Sindirimi hızlandırır.
• Balgam söktürücü özelliği vardır.

5. Zahter

Zahter, kekik gibi keskin bir tadı olan bir baharat türüdür. Baharat olarak kullanılmasının yanında tıbbi olarak da kullanıldığı bilinmektedir.

Zahterin olası faydaları aşağıdaki gibidir:

• Rahatlatıcı etkisiyle uyku sorunlarını çözebilir.
• Antioksidan içeriği sayesinde hafızayı güçlendirir ve beyin sağlığını destekler.
• Saçı güçlendirir ve besler.
• Cildi korumak ve yaşlanma belirtilerini geciktirmek için kullanılabilir.
• Boğaz hastalıklarını tedavi edebilir ve öksürüğü hafiflettiği bilinir.
• Vücudun toksinlerden kurtulmasına yardımcı olur. 

6. Mahlep

Ağaçsı, yabani bir tür kirazdır Mahlep. Bitkinin tohumu esas olarak kullanılır. Tohumları baharatçılarda tane veya dövülmüş olarak satın alınabilir. 

Mahlepin faydaları şu şekildedir:

• Astım ve nefes darlığı için faydalıdır.
• Tiroid bezi sorunlarına etki eder.
• Kan dolaşımını iyileştirir; kalp ve damar hastalıklarına iyi gelir.
• Bağışıklık sistemini güçlendirir.
• Balgam söktürücüdür.
• Serbest radikallerden vücudu korur ve enerji verir.

7. Alıç

Yarı çalımsı veya küçük ağaçsı bitkilerdir. Her iki türün de taze meyveleri Diyarbakır ve yakın bölgelerde tüketilir. Yöre pazarlarında sonbaharda olgunlaşan meyveleri satarlar. Türkiye'nin çoğu bölgesinde farklı alıç türleri bulunur.

Alıç bitkisinin yararları aşağıdaki gibidir:

• Kan basıncını düşürerek ve antioksidanlar ve flavonoidler sayesinde kalp krizi riskini azaltarak kalp fonksiyonlarını destekler.
• Alıç meyvesi ve özü özellikle kabızlık, şişkinlik, hazımsızlık ve diğer sindirim sorunları için kullanılabilir. 
• Kan şekerini de düzenlemeye yardımcı olur. Bu özellikleri sayesinde diyabet gibi hastalıkları yönetebilir.
• Alıç meyvesi, depresyon ve anksiyete gibi duygusal bozuklukların tedavisinde faydalı bir besindir.

8. Havaciva Otu

Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde çok yıllık ve otsu bir bitkidir. Bitkinin odunsu kökleri çıkarılır ve bir miktar tereyağı veya zeytinyağında haşlanır ve süzülür. Dış yaralara merhem gibi sürülmelidir.

Havaciva otunun faydaları aşağıdaki gibidir:

• Ağrı kesici özelliği vardır.
• Balgam çıkarmaya yardımcı olur ve öksürüğü keser.
• Akciğerleri temizler.
• İshale olumlu bir etkisi vardır.
• İnsan vücudundaki enfeksiyonların yayılmasını önler.
• İltihapları azaltır.

NOT: Yukarıda verilenler yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. Bu bitkilerin bir tedavi yöntemi olmadığı unutulmamalıdır. Herhangi bir sağlık sorununda ilk önce doktora danışılması gerekmektedir.