Diyarbakır, tarihi ve kültürel açıdan son derece zengin bir şehirdir ve eski dönemlerden kalma yapay ve doğal olmak üzere çeşitli mağaralar bulunmaktadır. Bu mağaraların bir kısmı artık sit alanı sayılmaktadır.
Diyarbakır’ın gizemli mağaraları hem seyahat tutkunları hem turistler için birer çekim noktası haline gelmiştir. Peki, bu mağaralar hangileri? Nerede bulunurlar? Sizin için araştırdık…
Diyarbakır’ın En Ünlü 3 Mağarası
- Birkleyn Mağaraları
- Hassuni Mağaraları
- Kayaaltı Mağarası
Birkleyn Mağaraları
Birkleyn Mağaraları Diyarbakır’ın Lice ilçesinde, Örtülü köyünde yer alır. Birkleyn “yükselme, kabarma” anlamına gelir. Kültür ve Turizm bakanlığı tarafından tescilli arkeolojik sit alanı ilan edilmiştir.
Birkleyn Mağaraları karstik bir yapıya sahiptir. Dicle Nehri’nin kollarından biri olan Birkleyn ya da Termal suyunun bir kısmı bu mağaralardan geçmektedir.
Yapılan ön kazı incelemelerinde elde edilen bilgiler bölgenin M.Ö. 6000 yılından beri kullanıldığına işaret ediyor. Mağaranın ısısı düşük ve nemli bir yapıya sahip, dolayısıyla geçmişte yaşam alanı olarak kullanıldığı pek düşünülmüyor. Fakat Demir Çağı çanak çömleği ve bu döneme ait diğer buluntular farklı kullanım alanlarına işaret etmektedir.
Aynı zamanda, mağara içerisinde Asur krallarının kitabe ve kabartmaları da bulunuyor. Yöre halkının söylentilerine göre, Makedonya Kralı Büyük İskender’in Pers seferine giderken 15 bin kişilik ordusuyla burada konaklamış.
Bölge halkı tarafından anlatılan bir başka efsanede ise İskender-i Zülkarneyn bir sefere giderken, başının iki tarafında boynuz gibi iki ur çıkmış ve çok acı vermeye başlamış. İskender’e bir gün rüyasında Lice’de bulunan Birkleyn mağaralarındaki suda yıkanırsa boynuzlarının kaybolacağını söylenmiş.
İskender-i Zülkarneyn gelip Lice’yi fethetmiş. Birkleyn mağaralarının suyunu içip başını da suyla yıkayınca boynuzlarından biri hemen yok olmuş.
Birkleyn Mağaralarına Nasıl Gidilir?
Lice ilçesinin merkezine 90 km uzaklıkta bulunan Birkleyn Mağaralarına gitmek için Abalı köyüne gitmeniz gerekir. Turistler genelde şahsi araçlarıyla gitmeyi tercih etmektedir.
Hassuni Mağaraları
Hassuni Mağaraları Diyarbakır Silvan ilçesinde Bahçe köyünde yer alır. Hassuni vadisi ve mağaraları Güneydoğu Torosların güney kanadında yer alır. Birkleyn Mağaraları gibi Hassuni Mağaraları da tescilli arkeolojik sit alanı ilan edilmiştir.
Hassuni Mağaraları ilginç bir yapıya sahiptir. Kluz tipi korunaklı vadi üzerinde meskenler kayalara oyularak oluşturulmuştur. Kalker kayaçlar işlenmeye elverişli bir yapıdadır, dolayısıyla mağaranın yerleşkesi buna göre seçilmiştir. Kayaçlardan oyulmuş yaklaşık 300 adet mağara meskeni ve eklentileri birbirlerine koridorlarla bağlanmıştır. Mağaraların içinde 12 adet sarnıç bulunmaktadır ve tamamı su kanalları ile birbirine bağlıdır.
Hassuni Mağaralarına Nasıl Gidilir?
Silvan’dan Malabadi yönü otobüslerini kullanarak Hassuni Mağaraları Yolu Durağı’na gitmek mümkündür.
Kayaaltı Mağarası
Kayaaltı Mağarası Diyarbakır’ın Çermik ilçesinde Sinek Çayı’nın çıktığı yerde bulunan Paleolitik döneme ait bir Kayaaltı mağarasıdır. Mağaranın duvarlarında av resimleri yer alır. Birtakım hayvan figürlerinin yapımında dövme tekniği kullanırken kalan hayvan ve insan figürlerinde kazıma tekniği ile yapılmıştır.
Kayaaltı Mağarası, bölgenin tarih öncesi dönemine ışık tutan önemli bir arkeolojik buluntu olarak değerlendirilmektedir.
Kayaaltı Mağarasına Nasıl Gidilir?
Diyarbakır’ın Çermik ilçesine özel araç veya otobüsle ulaşım mümkündür.
Diyarbakır'ın geçmişi, Anadolu'nun birçok medeniyetine ev sahipliği yapmış olmasıyla ön plana çıkar. Bu tür keşifler, şehrin tarihî ve kültürel mirasını daha derinlemesine anlamamıza ve değerlendirmemize olanak tanır.
Hem turistlerin hem de bölge halkının ilgisini çeken mağaraları sizin için derledik. Fikirlerinizi bize yorumlar kısmından ulaştırabilirsiniz.