Diyarbakır'da eylül ayı ücretsiz etkinlikleri kapsamında düzenlenen dengbêj dinletisinde, Hesene Şilbe, Alicane Pasuri ve İbrahime Pirike sahne aldı. Diyarbakır’a ait stranlar seslendirilirken, merhum dengbêj Seyitxane Boyaxçi anısına da özel bir kilam okundu.
Dengbêjlik nedir?
Dengbêjlik, Kürt sözlü edebiyatında kilam (şarkı, türkü) söyleme sanatı olarak bilinir. "Dengbêj" kelimesi, Kürtçe’de "ses" anlamına gelen deng ve "söyle" anlamındaki bej sözcüklerinin birleşiminden oluşur. Bu birleşim, kelimenin kökeninde "sesin ahenkle icra edilmesi" gibi bir anlama sahiptir.
Romantik bir yorum: Sese ruh vermek
Dengbêjliğe daha romantik bir açıdan bakacak olursak, "sese biçim, hayat ve ruh veren" anlamını da taşır. Dengbêjler, sadece sesleriyle değil, aynı zamanda duygu dolu anlatımlarıyla da dinleyicilere hitap eder ve bir geleneği yaşatırlar.
Deng kelimesinin diğer anlamları
"Deng" kelimesi aynı zamanda Kürtçede "haber" anlamında da kullanılır. Bu anlamına daha çok deyimlerde rastlanır ve halk arasında sıkça kullanılır. Bu bağlamda, "dengbêj" kelimesi "haber veren, haberci" anlamına da gelir.
Dengbêjlik: Sözlü bir gelenek
Dengbêjlik, dil aracılığıyla tarihî, sosyal ve kültürel değerleri aktaran köklü bir sözlü gelenektir. Bu gelenekte, bireyler geçmişin önemli olaylarını, halk hikâyelerini ve toplumsal deneyimlerini ahenkli bir dille kuşaktan kuşağa aktarır.
