Dünya'dan yaklaşık 3.000 ışık yılı uzaklıkta bulunan ve Blaze yıldızı olarak da bilinen T Coronae Borealis (TCB), her an büyük bir patlamaya sahne olabilir. Değişken bir yıldız olan TCB’nin parlaklığı düzensiz aralıklarla değişiyor ve bilim insanları, bu iki yıldızlı sistemde 1946’dan sonra ilk kez yeni bir patlamanın eşiğinde olduğunu düşünüyor.
Nova olayı bekleniyor
Bu tür yıldızlar genellikle bir beyaz cüce ile kırmızı cüce yıldızın etkileşiminden oluşuyor. Kırmızı cüce, beyaz cüceye hidrojen gazı aktararak, beyaz cüce üzerinde kritik bir kütleye ulaşıldığında termonükleer bir patlamaya yol açıyor. Bu nova olayı sırasında yıldızın parlaklığı on binlerce kat artabiliyor ve birkaç hafta boyunca çıplak gözle görülebilir hale geliyor. Ancak bu patlama bir süpernova gibi kalıcı bir olay değil; beyaz cüce bozulmadan kalıyor ve patlama döngüsü on binlerce yıl devam edebiliyor.
1946’dan beri ilk patlama olabilir
Amerikan Değişken Yıldız Gözlemcileri Derneği (AAVSO), 2023’te Blaze Yıldızı’nın parlaklığının dip seviyesinde olduğunu ve bu nedenle yeni bir patlamanın çok yakın olabileceğini duyurdu. NASA, patlama anını izlemek için Fermi Gama Işını Uzay Teleskobu ve Avrupa Uzay Ajansı’nın (ESA) INTEGRAL teleskobunu kullanmayı planlıyor.
Bilim dünyası heyecanla bekliyor
NASA Goddard Uzay Uçuş Merkezi'nde görevli Dr. Rebekah Hounsell, mayıs ayında yaptığı açıklamada bu tür bir patlamanın genç gökbilimciler için büyük bir fırsat olduğunu belirtti. Dr. Hounsell, "Bu olay, gözlem yapacak, kendi sorularını soracak ve veriler toplayacak çok sayıda yeni gökbilimci yaratabilir. İnsanın hayatında bir kez karşılaşabileceği türden bir olay," dedi.
NASA Goddard Astropartikül Fiziği Laboratuvarı Şefi Elizabeth Hays ise bu patlamanın gökbilimciler için kritik bir fırsat olduğunu söyledi. Hays, “Çoğu nova olayı o kadar uzakta ve soluk ki, enerjinin nerede yoğunlaştığını anlamak zor oluyor. Bu olay, farklı teleskoplarla izlenerek yıldız patlamalarını birkaç açıdan incelememize olanak sağlayacak," diye ekledi.
